Çitalar hakkında bilmediğiniz 5 şey

1. İran'da küçük bir çita popülasyonu yaşıyor

Kaçan bir çita hayal etmeye çalıştığınızda Afrika ovasını göreceksiniz.

Bununla birlikte, nesli tükenmekte olan bu türün küçük bir popülasyonu, İran'ın erişilemeyen ovalarında yaşıyor. Asya çitası denir.

Bu hayvanın nüfusu bir zamanlar Hindistan, Pakistan, Rusya ve Orta Doğu'yu kapsıyordu. Şu anda dünyada sadece 60-100 Asya çitası kaldı.

Asya çitası (Acinonyx jubatus venaticus), Afrikalı akrabalarından daha küçük bir kafaya, daha kısa bacaklara, daha kalın saçlara ve daha güçlü bir boyuna sahiptir.

Bu çita türü, son derece uzun mesafeler kat edebilme yeteneğiyle bilim insanlarını şaşırttı.

2. Hayatta kalma oranları son derece düşük

Çita yavrularının hayatta kalması çok zordur. Birkaç çalışma, ölümlerin kesin sayısını göstermektedir. Bu sayı çok yüksektir. Bu özellikle Doğu Afrika'nın Serengeti bölgesinde geçerlidir.

1990'larda yapılan bir araştırmaya göre Serengeti'de izlenen çita yavrularının %95'i erken ölüm gerçekleştirdi.

2013'te yayınlanan bir başka makale, bölgedeki çitaların hayatta kalma oranının eşit derecede düşük olduğunu buldu. Ancak aynı makale, Güney Afrika'daki Kgalagadi Sınır Ötesi Parkı'nda yaşayan çitaların yetişkinliğe ulaşma şanslarının %36 daha yüksek olduğunu belirtiyor.

Birçok çita yavrusu aslanlar tarafından öldürülür. Bu hayvanın diğer düşmanları kartallar, babunlar (maymun türleri) ve yırtıcı kuşlardır.

Hem hastalıklar hem de insanlar çita yavrularının erken yaşta ölümüne neden oluyor. Ne yazık ki, Körfez ülkelerinde egzotik hayvanların yasa dışı ticareti bu hayvanların popülasyonu üzerinde yıkıcı bir etkiye sahiptir. Bu bölgede çita yavruları bir moda sembolü olarak 10.000 dolara karaborsaya çıkarılıyor.

3. Kaçan bir çita zamanın %50'sinde havadadır.

Çitalar hızlıdır. Ne kadar hızlı olacakları henüz belli değil. Ancak bazıları saatte 96 kilometre koştuklarını söylüyor.

Bu, 100 metre sprintte 44,7 km/s hızla dünya rekoru kıran olimpiyat şampiyonu Usain Bolt'un iki katı hız.

Çita o kadar hızlıdır ki bir sıçramada 7 metrelik bir mesafeyi kat edebilir. Aynı zamanda, zamanının yüzde 50'sini tamamen havada geçirir.

Çita'nın hızlı kadranı da birçok spor arabayı gölgede bırakabilir. Bu hayvanın 0 ila 96 km/s hıza ulaşması için sadece 3 saniye yeterli.

Çita, inanılmaz pelvik ve omuz eklemleri, bu inanılmaz hız için elastik bir omurgaya sahiptirler.

Ancak çitalar bu hıza çok kısa süre dayanabilirler. Yani avı yakalamak için yaklaşık 20 saniyeleri var.

4. Çitalar kükremez, ağaçlara tırmanamaz veya karanlıkta iyi göremez

Çitalar garip bir şekilde büyük kedilerdir. Hız şüphesiz onların en güçlü silahıdır. Ama bütün büyük kedilerle ilişkilendirdiğimiz bazı şeyleri yapamazlar.

Kükremezler. Bunun yerine mırıldanırlar, çığlık atarlar, fısıldarlar ve hatta gülerler.

Şaşırtıcı bir şekilde, onların gece görüşü bizimkinden iyi değil. Aslında bu kediler gündüz hayvanlarıdır. Sabah erken ve öğleden sonra avlanmayı tercih ederler.

Çitalar ağaca bile tırmanamazlar.

5. Dişiler yalnız, erkekler birlikte yürür

Dişi çitalar aynı anda dokuz yavru doğurabilir. Ama çocuklarını yalnız büyütüyorlar.

Bu zorlu bekar anneler, kendilerini ve bebeklerini beslemek için neredeyse her gün ava çıkıyorlar.

Çocuklar küçükken anneleri onları yalnız bırakır ve ava çıkar. Bu arada geri dönerler ve kokuları düşmanları çekmesin diye konumlarını değiştirirler.

Dişi çitalar çiftleşmeye hazır olduklarında, çocukların kendilerine bakma zamanı gelmiştir.

Erkekler ise genellikle "koalisyonlar" kurar ve ömür boyu birlikte yaşarlar. Her grupta en fazla beş çita vardır.

Koalisyondaki çitalar genellikle kardeştir. Ama bazen yabancılar onlara katılır.

Kaynakça: bbc